Bệnh lây nhiễm qua đường tình dục

29/10/2024 Bác sĩ Đỗ Văn Bảo

Bệnh lây truyền qua đường tình dục là những bệnh mắc phải khi quan hệ tình dục, bao gồm quan hệ qua cơ quan sinh dục, đường hậu môn hay bằng miệng. Vi khuẩn, virus hay ký sinh trùng mang mầm bệnh có thể truyền từ người này sang người khác qua tinh dịch, dịch âm đạo và các dịch tiết khác trên cơ thể. Hãy cùng tìm hiểu Phòng tránh bệnh lây nhiễm qua đường tình dục.

Mục lục

1 Dấu hiệu mắc bệnh lây nhiễm qua đường tình dục
- 1.1 Ở nam giới
- 1.2 Ở nữ giới
2 Nguyên nhân gây bệnh lây nhiễm qua đường tình dục
3 Một số bệnh lây nhiễm qua đường tình dục phổ biến
4 Cách phòng bệnh lây truyền qua đường tình dục
5 Địa chỉ tư vấn hỗ trợ bệnh lây truyền qua đường tình dục

Dấu hiệu mắc bệnh lây nhiễm qua đường tình dục

Ở nam giới

Đau hoặc khó chịu khi quan hệ tình dục
Tiểu khó, tiểu buốt
Có vết loét, vết sưng hoặc phát ban ở trên hoặc xung quanh dương vật, tinh hoàn, hậu môn, mông, đùi, miệng…
Tiết dịch bất thường hoặc chảy máu từ dương vật
Sưng đau tinh hoàn
Đau, sưng hạch bạch huyết, đặc biệt là ở bẹn, đôi khi lan rộng hơn

Ở nữ giới

Đau rát, khó chịu khi quan hệ tình dục
Tiểu khó, tiểu buốt
Xuất hiện vết loét, sưng tấy hoặc phát ban ở khu vực âm đạo, quanh hậu môn, mông, đùi, miệng…
Âm đạo tiết dịch bất thường hoặc chảy máu, có mùi bất thường
Ngứa bên trong hoặc xung quanh âm đạo
Sốt cao
Đau bụng dưới

Nguyên nhân gây bệnh lây nhiễm qua đường tình dục

Vi khuẩn: Bệnh lậu, bệnh giang mai và bệnh Chlamydia là những ví dụ điển hình về bệnh lây truyền qua đường tình dục do vi khuẩn gây ra. Vi khuẩn có khả năng sinh sản nhanh chóng và thải ra chất độc làm hư hỏng mô, tấn công cơ thể người bệnh.
Ký sinh trùng: Những sinh vật này sử dụng sinh vật sống khác để làm thức ăn và nơi trú ngụ. Chúng ta có thể bị nhiễm ký sinh trùng từ thức ăn, nguồn nước bị ô nhiễm hoặc qua quan hệ tình dục…
Virus: Các bệnh lây truyền qua đường tình dục do virus gây ra bao gồm HPV, mụn rộp sinh dục và HIV. Virus là những vi trùng rất nhỏ, xâm nhập vào các tế bào khỏe mạnh, sử dụng các tế bào đó để nhân lên. Virus có thể giết chết, làm hỏng hoặc thay đổi cấu trúc tế bào và gây bệnh cho con người.

Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục bao gồm:

Quan hệ tình dục không an toàn
Có nhiều bạn tình
Người có tiền sử mắc các bệnh tình dục
Lạm dụng rượu, thuốc kích thích
Dùng chung kim tiêm
Người trẻ tuổi: Người có sinh hoạt tình dục càng sớm càng có nguy cơ nhiễm bệnh cao hơn.
Lây truyền từ mẹ sang con

Một số bệnh lây nhiễm qua đường tình dục phổ biến

Mỗi ngày trên thế giới ghi nhận hơn 1 triệu người mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục, đây là số liệu cập nhật mới nhất của Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Các bệnh thường gặp bao gồm:

1. Bệnh lậu

Lậu được gây ra bởi vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae. Bệnh gặp ở những người quan hệ tình dục không an toàn qua đường sinh dục, hậu môn và đường miệng. Bệnh lậu có thời gian ủ bệnh ngắn, khoảng 2 – 7 ngày. Bệnh lậu thường gặp ở 2 giới, tuy nhiên tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới nhiều hơn nữ giới.

Đối với nam giới, khi mắc lậu sẽ có triệu chứng như xuất hiện mủ dương vật, đi tiểu buốt, đau ở vùng đầu dương vật hay tinh hoàn.

2. Chlamydia

Bệnh được gây ra bởi vi khuẩn Chlamydia trachomatis, lây nhiễm cho cả và nam và nữ. Triệu chứng của bệnh thường ít có dấu hiệu nhận biết, nhưng vẫn có thể truyền bệnh cho người khác. Chlamydia được xác định khi người bệnh làm xét nghiệm nước tiểu, dịch tiết niệu đạo. Người bệnh sẽ được điều trị chlamydia bằng thuốc kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ.

3. Sùi mào gà

Sùi mào gà là bệnh lây truyền tình dục phổ biến do virus Human Papillomavirus (HPV) gây ra. Bệnh xuất hiện cả ở nam và nữ, nhưng thường xuất hiện ở nữ nhiều hơn do môi trường âm đạo thuận lợi cho virus phát triển. Sùi mào gà hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, do vậy người bệnh có thể chung sống đến suốt đời. Nghiêm trọng hơn, bệnh có thể dẫn đến ung thư tử cung, dương vật.

4. Giang mai

Giang mai có tên khoa học là Syphilis, do xoắn khuẩn Giang mai (Treponema pallidum) gây ra. Triệu chứng của bệnh dễ nhầm lẫn với các bệnh da liễu thông thường, bệnh thường xuất hiện ở thân mình, lòng bàn tay và bàn chân.

Ở mỗi giai đoạn, Giang mai sẽ có những biểu hiện khác nhau

Giai đoạn 1: Xuất hiện loét ở bộ phận sinh dục, một số trường hợp khác nổi hạch ở bẹn. Ở giai đoạn này bệnh thường không gây đau đớn nên mọi người thường chủ quan.

Giai đoạn 2: Người bệnh sẽ xuất hiện nổi ban ở lòng bàn tay, thân mình và lòng bàn chân. U sùi ở hậu môn, tuy nhiên giai đoạn này bệnh vẫn chưa gây đau đớn.

Giai đoạn 3: Giang mai lây lan và làm tổn thương các cơ quan như xương, tim, da , thần kinh…

5. Herpes sinh dục

Mụn rộp sinh dục là bệnh lây truyền qua đường tình dục do virus Herpes gây nên. Biểu hiện của bệnh bao gồm ban mụn nước, mọc thành chùm tại bộ phận sinh dục và có hạch trong một số trường hợp. Virus gây bệnh là Herpes simplex, thường gặp ở type 2 hơn type 1.

Bệnh không có triệu chứng rõ rệt nên chỉ xác định được khi bệnh bùng phát. Các đợt bùng phát thường lặp đi lặp lại nhiều lần và đặc biệt trong năm đầu tiên của bệnh, HPV sẽ tồn tại trong cơ thể đến suốt đời.

6. Viêm gan B

Virus viêm gan B gây bệnh ở gan, nhưng lại lây bệnh qua dịch sinh dục và máu. Virus viêm gan B lây lan rất nhanh, người mới mắc bệnh thường không có dấu hiệu rõ ràng. Một số triệu chứng có thể gặp bao gồm: vàng da, chán ăn, mệt mỏi,… Bệnh không được điều trị tốt sẽ dẫn đến xơ gan và ung thư gan.

Hiện tại vẫn chưa có thuốc điều trị viêm gan B khỏi hoàn toàn, chỉ có thuốc ức chế hoạt động của virus.

7. HIV/AIDS

HIV là viết tắt của virus gây suy giảm miễn dịch ở người. Theo thời gian, chúng phát triển thành Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải (AIDS) khiến cho hệ thống miễn dịch của người bệnh bị phá hủy. Cơ thể vì vậy không có khả năng chống lại các tác nhân gây hại, khiến cho nhiễm trùng và một số bệnh ung thư phát triển. Không phải tất cả người nhiễm HIV đều phát triển thành AIDS.

Bệnh lây lan theo nhiều cách khác nhau, bao gồm quan hệ tình dục không an toàn với người nhiễm HIV, lây qua đường máu, dùng chung kim tiêm hay từ mẹ mang thai truyền sang con…Hiện nay vẫn chưa có cách chữa khỏi nhiễm HIV, nhưng người bệnh có thể được điều trị bằng thuốc kháng virus (ART) và đồng thời làm giảm nguy cơ lây lan cho người khác.

Để bảo vệ mình trước bệnh HIV, lời khuyên là nên xét nghiệm chẩn đoán sớm nhiễm HIV nếu mình thuộc nhóm có nguy cơ nhiễm HIV cao. Ngoài ra, đối với nam quan hệ đồng tính hoặc gái mại dâm thì việc sử dụng thuốc prep dự phòng trước phơi nhiễm cũng giảm 97% nguy cơ mắc bệnh HIV.